Έρευνα CyprusNews.eu: Ελληνική Κρίση
Tο τρίτο μέρος της έρευνας της δημοσιογραφικής ομάδας του CyprusNews.eu για την κρίση στην Ελλάδα, όπου φιλοξενείται συνέντευξη του επίκουρου καθηγητή του Παντείου, Δημήτρη Καλτσώνη
Πάντα πρόθυμη η αστική τάξη να εκχωρήσει εθνική κυριαρχία
-- Σε άρθρο σας με θέμα «ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ: η επικαιρότητα της λενινιστικής προσέγγισης», σημειώνετε χαρακτηριστικά: «ο Μαρξ στο Κεφάλαιο είχε ήδη επισημάνει τη μεταφορά υπερκερδών και υπεραξίας από τις λιγότερο αναπτυγμένες οικονομίες στις περισσότερο ισχυρές. Στην περίοδο της κρατικομονοπωλιακής βαθμίδας του καπιταλισμού παρατηρείται πιο έντονα το φαινόμενο αυτό. Έτσι ο Λένιν υποστήριξε ότι η ιμπεριαλιστική περίοδος του καπιταλισμού χαρακτηρίζεται ακριβώς από την «εκμετάλλευση ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού μικρών ή αδύνατων εθνών από μια μικρή χούφτα πλουσιότατα ή ισχυρότατα έθνη», και συγκεκριμένα από λίγες «εθνικοκρατικές ομάδες των χρηματιστών», από «μια χούφτα κράτη - τοκογλύφους». Σημείωνε επίσης ότι «ιμπεριαλισμός σημαίνει ότι το κεφάλαιο ξεπέρασε τα πλαίσια των εθνικών κρατών, σημαίνει επέκταση και επιδείνωση της εθνικής καταπίεσης πάνω σε νέα ιστορική βάση»». Αυτό έχει βάση στη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα; Θεωρείτε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας έχουμε απώλεια ή εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας και ένα είδος «οικονομικής κατοχής»;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Νομίζω πως οι οδυνηρές για τον ελληνικό λαό εξελίξεις επιβεβαιώνουν στο ακέραιο τη λενινιστική ανάλυση. Είναι παραπάνω από προφανές ότι η ΕΕ και το ευρώ ενέτειναν την ανισομετρία στην ανάπτυξη, μεγάλωσαν το χάσμα ανάμεσα στις περισσότερο και στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Ο οικονομικός δρόμος που ακολούθησε και ακολουθεί η χώρα μας, πέρα από το βαθιά κοινωνικά άδικο χαρακτήρα του, συρρικνώνει τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας και ιδίως τη βιομηχανική και τεχνολογική της βάση, δημιουργεί νέα δεσμά εξάρτησης και καθυπόταξης της Ελλάδας, αυξάνει την απόσταση που τη χωρίζει από τις αναπτυγμένες χώρες.
Η άρχουσα τάξη της Ελλάδας, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις οικονομικές και πολιτικές επιδιώξεις της και να σταθεροποιήσει το καθεστώς της, ήταν πάντοτε πρόθυμη να εκχωρήσει εθνική κυριαρχία. Η παραχώρηση κυριαρχίας έλαβε και συνταγματική μορφή. Την εθνική κυριαρχία δεν την απεμπολεί ο ελληνικός λαός ούτε χάνεται από μόνη της. Είναι επιλογή της κυρίαρχης τάξης.
Για να μην ανατρέξω στο απώτερο ιστορικό παρελθόν και στο Ψήφισμα της υποτέλειας του 1825, θα θυμίσω μόνο τα εξής: α. Το άρθρο 112 του Συντάγματος του 1952 και το σχετικό ν.δ. 2687/1953 που στήριξαν από κοινού οι παρατάξεις του Κέντρου και της Δεξιάς. Το άρθρο αυτό παραχωρούσε συνταγματική προστασία στην ασυδοσία του ξένου κεφαλαίου, και, όχι τυχαία, στο ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο. Το άρθρο αυτό παρέμεινε αυτούσιο στα «Συντάγματα» της χούντας. Στη Α’ Συνταγματική Πράξη του 1974 με την οποία αποκαταστάθηκε η δημοκρατία, σε ένα από τα δεκαπέντε άρθρα της περιλαμβανόταν αυτούσιο το άρθρο αυτό! Στη συνέχεια το άρθρο περιελήφθη στο Σύνταγμα του 1975.
Το σχέδιο συνταγματικής αναθεώρησης του 1963 προέβλεπε διατάξεις για την ενσωμάτωση της Ελλάδας στην ΕΟΚ ενώ το άρθρο 28 του Συντάγματος του 1975 αποτέλεσε τη βάση της παραχώρησης εθνικής κυριαρχίας. Αποτελεί τη συνταγματική έκφραση της υποδεέστερης θέσης της χώρας μας στο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Η υιοθέτηση του άρθρου 28 του Συντάγματος είχε προκαλέσει σφοδρές κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις. Σύσσωμη η αντιπολίτευση αντιτάχθηκε σε αυτό. Ήταν τέτοια η εμμονή των κυρίαρχων οικονομικά και πολιτικά δυνάμεων στην επιλογή αυτή που δεν αποδέχτηκαν καμιά από τις προτάσεις της τότε αντιπολίτευσης που κατατέθηκαν κατά τη συζήτηση αναθεώρησης του Συντάγματος. Δεν έγινε δεκτή ούτε τροπολογία που πρότεινε αυξημένη πλειοψηφία 2/3 του όλου αριθμού των βουλευτών προκειμένου να αποφασίζει η Βουλή περιορισμούς στην εθνική κυριαρχία.
Στη συνέχεια, όπως είναι γνωστό, τα παραπάνω χαρακτηριστικά του άρθρου 28 ενισχύθηκαν. Σε συνθήκες δικομματικής συναίνεσης, κατά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 προστέθηκε στο άρθρο αυτό η ερμηνευτική δήλωση που διευκρινίζει ότι «το άρθρο 28 αποτελεί θεμέλιο για τη συμμετοχή της Χώρας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» και, παράλληλα, με το άρθρο 80 κατοχυρώθηκε η συμμετοχή στην ΟΝΕ. Σαν συνέπεια, η μεγάλη πλειοψηφία των νόμων που ψηφίζονται από τη Βουλή και των προεδρικών διαταγμάτων αποτελούν μεταφορά στην ελληνική πραγματικότητα ειλημμένων αποφάσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Χαρακτηριστική υπήρξε η τύχη του άρθρου 14 παρ. 9 του Συντάγματος του 1975/1986/2001. Η διάταξη αυτή επιχειρούσε να θέσει κάποιους ελάχιστους και όχι ιδιαίτερα αποτελεσματικούς περιορισμούς στη δυνατότητα των ισχυρών ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης να αναλαμβάνουν έργα του δημοσίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατάργησε ουσιαστικά με την παρέμβασή της το σχετικό άρθρο του Συντάγματος.
Με την οικονομική κρίση η εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας έγινε περισσότερο εμφανής και, από την άλλη, πιο έντονη. Η επιβολή δημοσιονομικής εποπτείας βάσει των άρθρων 126 παρ. 9 και 136 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όσα ακολούθησαν και διαδραματίζονται στις μέρες μας σημαίνουν την επιβολή ολοένα και στενότερου οικονομικού ελέγχου και επιτήρησης στη χώρα μας. Όλες οι σημαντικές πολιτικές αποφάσεις γύρω από την οικονομική πολιτική, και όχι μόνο, υπαγορεύθηκαν και υπαγορεύονται από τα επιτελεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι υπαγορεύσεις ενδέχεται να οδηγήσουν ακόμη και σε συνταγματική αναθεώρηση προκειμένου να ικανοποιούνται προνομιακά οι δανειστές.
Τα Μνημόνια, οι εφαρμοστικοί των Μνημονίων νόμοι, οι δανειακές συμβάσεις που υπέγραψε η κυβέρνηση και που παραχωρούν κυριαρχικά δικαιώματα, πέρα και από τις όποιες προβλέψεις του άρθρου 28 του Συντάγματος, το σύνολο των νομοθετικών αντιλαϊκών επιλογών που εκπορεύονται από αυτά, το λεγόμενο Σύμφωνο Σταθερότητας, οι τροποποιήσεις του κρατικού προϋπολογισμού με βάση τις απαιτήσεις των δανειστών, οι νόμοι με τους οποίους περικόπηκαν δραστικά οι αποδοχές των εργαζομένων δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η κατ’ ουσία κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και η λοιπή σχετική νομοθεσία καθώς επίσης οι μηχανισμοί καθημερινής επιτήρησης και παρακολούθησης της νομοθετικής πολιτικής όσο και της εφαρμογής των νόμων από τους μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όλα αυτά αποτελούν τις καθημερινές απτές πλευρές της παραχώρησης εθνικής κυριαρχίας. Ακόμη και το υπάρχον Σύνταγμα έχει τσαλαπατηθεί με τους χειρισμούς της κυβέρνησης και των δανειστών.
Είναι εύγλωττη η πρόσφατη δήλωση του κ. Σόιμπλε: οι Έλληνες μπορούν να διεξάγουν όποτε θέλουν τις εκλογές αλλά οφείλουν να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα. Αλλοίμονο! Μας κάνουν τη χάρη να διεξάγουμε εκλογές! Αρκεί βέβαια να μην ψηφίσουμε διαφορετικά από ό,τι αυτοί επιθυμούν και να μην αμφισβητήσουμε τα Μνημόνια! Στο ίδιο μήκος κύματος και η κ. Μέρκελ φυσικά. Θέλουν, λέει, να προκύψει «ασφαλής πλειοψηφία» στις εκλογές. Ασφαλής για ποιόν; Για τον ελληνικό λαό; Όχι βέβαια! Ασφαλής για τις πολυεθνικές, πρώτιστα της Γερμανίας, και εν γένει για το μεγάλο κεφάλαιο. Και δηλαδή, αν ο ελληνικός λαός ψηφίσει διαφορετικά τι θα γίνει; Μήπως θα ενεργοποιήσουν το άρθρο 222 της Συνθήκης της Λισαβόνας με την ψευδεπίγραφη “ρήτρα αλληλεγγύης”;
Αυτό που επιθυμώ να υπογραμμίσω για μια ακόμη φορά είναι ότι η εκχώρηση αυτή της κυριαρχίας είναι προϊόν της βούλησης της κυρίαρχης τάξης και των πολιτικών της εκφραστών. Ο ελληνικός λαός έχει να αντιμετωπίσει από κοινού το ξένο και εγχώριο μεγάλο κεφάλαιο.
Συρρίκνωση δημοκρατικών κατακτήσεων
--Την οικονομία ακολουθεί κρίση δικαιωμάτων, ελευθεριών και απώλεια κεκτημένων σε όλους τους τομείς και η ενίσχυση της καταστολής αυτό πώς εξηγείται στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος; Θεωρείτε ότι τα εκτεταμένα επεισόδια σε μεγάλα συλλαλητήρια εντάσσονται σε μία προσπάθεια να φοβηθεί ο κόσμος; Είναι αυτό που κάποιοι ισχυρίζονται έκφραση οργής; Ή τελικά δίνουν έναυσμα για μεγαλύτερη καταστολή, που τελικά στοχοποιεί τους ειρηνικούς διαδηλωτές και όχι τους «κουκουλοφόρους»;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σε όλες τις περιόδους οικονομικής κρίσης, γινόμαστε μάρτυρες των ίδιων περίπου τάσεων εξέλιξης στο πολιτικό και νομικό εποικοδόμημα. Η άρχουσα τάξη επιχειρεί να υπερβεί την κρίση σε βάρος του λαού, συρρικνώνοντας αφόρητα το βιοτικό του επίπεδο, προβαίνοντας σε μια βίαιη αναδιανομή πλούτου σε όφελος των λίγων. Αυτό δεν μπορεί παρά να γεννά αντιδράσεις και αντιστάσεις. Ανεξάρτητα από το βάθος, την έκταση και την προοπτική αυτών των αντιστάσεων, δεν παύουν να δυσκολεύουν την κυρίαρχη τάξη, να θέτουν εμπόδια, να αποτελούν μικρότερο ή μεγαλύτερο κίνδυνο για την πολιτική της, ενίοτε και για το ίδιο το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα. Για το λόγο αυτό, σε περιόδους κρίσης οι δημοκρατικές κατακτήσεις συρρικνώνονται, πολλές φορές ραγδαία, η αστική δημοκρατία αφυδατώνεται περαιτέρω, κυριαρχεί η «σιδερένια γροθιά» της, σε διάφορες παραλλαγές. Κάποιες φορές, όταν τα άλλα μέσα δεν επαρκούν, παρατηρείται ακόμη και η κατάλυση της δημοκρατίας και της όποιας συνταγματικής νομιμότητας.
Η πορεία συρρίκνωσης των δημοκρατικών ελευθεριών είχε μεθοδικά προετοιμαστεί τα προηγούμενα χρόνια: από την αντιτρομοκρατική νομοθεσία και τη Συνθήκη Σένγκεν, μέχρι την Europol, τη γενίκευση της ηλεκτρονικής παρακολούθησης, τις ιπτάμενες φυλακές της CIA στις οποίες έδωσε τη συνδρομή της η ΕΕ, τις πολιτικές αποφάσεις της ενάντια στον λεγόμενο “εξτρεμισμό” και τα αντικομμουνιστικά μνημόνια της Ευρωβουλής και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Τα εκτεταμένα επεισόδια και οι καταστροφές στο περιθώριο των διαδηλώσεων αξιοποιούνται μεθοδικά από τις κυβερνήσεις και τις δυνάμεις καταστολής προκειμένου να χτυπηθούν οι διαδηλώσεις, να τρομοκρατηθεί γενικότερα ο λαός, να συκοφαντηθούν οι αγώνες του. Δεν αποκλείεται η οργή ανώριμων πολιτικά ανθρώπων να βρίσκει διέξοδο σε τέτοιες ενέργειες. Μια τέτοια στάση είναι βαθιά λαθεμένη, επιζήμια για το λαϊκό κίνημα και καταδικαστέα. Ωστόσο, η μεθοδικότητα τέτοιων καταστροφών και βανδαλισμών κάποιες φορές φέρνει στο νου οργανωμένη παρέμβαση παρακρατικών μηχανισμών. Υπάρχει εξάλλου πληθώρα φωτογραφικών ντοκουμέντων. Μην ξεχνάμε το αμερικανικό “εγχειρίδιο εκστρατείας για τις μυστικές υπηρεσίες που διεξάγουν επιχειρήσεις αποσταθεροποίησης”. Προέβλεπε τη δράση προβοκατόρων για την εξαπόλυση βίαιων εκδηλώσεων ώστε να δοθεί το πρόσχημα της καταστολής. Ανάλογου περιεχομένου ήταν οι σχετικές αποκαλυπτικές δηλώσεις του πρώην προέδρου της Ιταλικής δημοκρατίας κ. Κοσίγκα ο οποίος μίλησε το 2008 ανοιχτά για τη δράση μηχανισμών που καταστρέφουν και λεηλατούν στο περιθώριο των διαδηλώσεων για να δώσουν την ευκαιρία στις αστυνομικές δυνάμεις να παρέμβουν.
Ο φασισμός στην υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου
-- Η κρίση μπορεί να στρέψει στο φασισμό; Με δεδομένες τις επιθέσεις που είδαμε εναντίον μεταναστών στον Άγιο Παντελεήμονα και αλλού, μία ξενοφοβία σε τροχιά ανόδου, καθώς και την ενίσχυση ακραίων τάσεων όπως η Χρυσή Αυγή, μπορούμε να δούμε μία ισχυρή αναβίωση της άκρας δεξιάς και με τι συνέπειες; Πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί και αν η Αριστερά στην Ελλάδα μπορεί να το αποτρέψει. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι γνωστό, από την ιστορική εμπειρία, ότι στις περιόδους κρίσης η άρχουσα τάξη ενισχύει πολύπλευρα τους παρακρατικούς μηχανισμούς, τις κάθε λογής φασιστικές οργανώσεις. Παράλληλα, τμήματα του λαού μπορούν να γίνονται πιο ευάλωτα στη φασιστική προπαγάνδα. Αντί να καταλογίζουν ευθύνες στο μεγάλο κεφάλαιο για τη φτώχεια, καταλογίζουν στους πιο αδύναμους και κατατρεγμένους. Αυτό είναι το ψυχολογικό προφίλ της φαιάς προπαγάνδας. Οι οργανώσεις αυτές χρησιμοποιούνται, παράλληλα και μαζί με τους μηχανισμούς καταστολής, για το δραστικό περιορισμό των δημοκρατικών ελευθεριών. Η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων μπορεί να γίνει μόνο αν με συνέπεια καταδεικνύεται ο ταξικός χαρακτήρας των φασιστικών οργανώσεων: είναι υπηρέτες και ραβδούχοι του μεγάλου κεφαλαίου.
Άλλωστε και ο Χίτλερ, για να ξεγελάσει το γερμανικό λαό, χρησιμοποιούσε αρχικά και αντικεφαλαιοκρατική ρητορεία ανακατεμένη με τα ρατσιστικά του κηρύγματα. Τη ίδια στιγμή οι ναζί χρηματοδοτούνταν αδρά από τους ισχυρούς κεφαλαιοκράτες. Μην ξεχνάμε ότι ο Χίτλερ εξόντωσε, πριν από όλους, τους δικούς του συνεργάτες στο κόμμα που πίστεψαν με τον τρόπο τους τα όποια αντικεφαλαιοκρατικά του συνθήματα. Στην Ελλάδα εξάλλου, ο εθνικισμός αυτός των οργανώσεων δεν μπορεί να κρύψει την υποτέλειά τους έναντι του ξένου ιμπεριαλιστικού παράγοντα: γερμανικού, βρετανικού αμερικανικού. Αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο ιστορικό δεδομένο.
Συνταγματική εκτροπή
-- Στην Ελλάδα με το δεύτερο μνημόνιο εγκρίθηκαν μία σειρά εφαρμοστικών νόμων, που καταργούν εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, με συνοπτικές διαδικασίες. Ενέργειες οι οποίες έγιναν από μία κυβέρνηση η οποία δεν είναι εκλεγμένη άμεσα από το λαό. Υπάρχει συνταγματική εκτροπή, τόσο στα νομοθετήματα όσο και στον τρόπο ανάδειξης της συγκεκριμένης κυβέρνησης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Και βέβαια υπάρχει εκτροπή. Ο σχηματισμός της κυβέρνησης Παπαδήμου εγείρει σοβαρά ερωτηματικά αν είναι σύμφωνος με τις συνταγματικές διατάξεις. Το ίδιο και το πλήθος των νομοθετημάτων που ψηφίστηκαν, η διαδικασία και με την οποία ψηφίστηκαν. Στην πραγματικότητα ζούμε σε συνθήκες συνταγματικής εκτροπής. Προκειμένου να πραγματοποιηθεί αυτή η βίαιη επίθεση στο βιοτικό επίπεδο του λαού, παραβιάζεται συστηματικά ακόμη και το ισχύον, συντηρητικό Σύνταγμα.
-- Αναπτύσσεται πλέον μία συζήτηση για το τέλος της μεταπολιτευτικής περιόδου και για την ανάγκη ενός νέου Συντάγματος που θα «απαντά στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής». Πιστεύετε ότι θα γίνει και προς ποια κατεύθυνση και στόχο θα είναι αυτή η αναθεώρηση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχει πράγματι ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση. Ανεξάρτητα από τις αποχρώσεις, η μελλοντική αναθεώρηση του Συντάγματος, εφόσον δεν έχουν αλλάξει οι συσχετισμοί δύναμης σε όφελος του λαού, θα οδηγήσει σε ένα ακόμη πιο αντιδραστικό Σύνταγμα. Το πρόσχημα θα είναι βέβαια η εξυγίανση του πολιτικού συστήματος. Κάτω από αυτή την ομπρέλα προβάλλονται ήδη οι πιο αντιδραστικές απόψεις. Όλες συγκλίνουν στην ακόμη μεγαλύτερη παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας, στην ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας, στον περιορισμό των ελευθεριών, στην αποδυνάμωση των όποιων, περιορισμένων μέχρι σήμερα δυνατοτήτων είχε ο λαός να ελέγχει τους βουλευτές και το πολιτικό σύστημα.
Απαιτούνται αλλαγές στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Έχω αναπτύξει διεξοδικά μια σειρά προτάσεις στον πρόλογο του βιβλίου μου Η συνταγματική αναθεώρηση του 1975, (εκδ. Ξιφαράς 2011, προσβάσιμος και στο www.kaltsonis.blogspot.com). Υποστηρίζω ότι ο λαός έχει ανάγκη μιας δέσμης ριζοσπαστικών, επαναστατικών μέτρων που θα βαθύνουν τη δημοκρατία ως εκεί που θα τον βοηθούν να κατακτήσει την πολιτική κυριαρχία.
Επειδή θα με ρωτήσετε, σας προλαβαίνω: τέτοιοι θεσμοί δεν είναι άγνωστοι. Ας αξιοποιήσουμε την εμπειρία, στις σύγχρονες συνθήκες, των λαογέννητων θεσμών που αναπτύχθηκαν κατά την εθνική αντίσταση ενάντια στη γερμανική κατοχή. Οι λαϊκές συνελεύσεις, η λαϊκή αυτοδιοίκηση και δικαιοσύνη, η αιρετότητα και ανακλητότητα κάθε δημόσιου λειτουργού, ο απόλυτος λαϊκός έλεγχος από τα κάτω είναι μερικοί από αυτούς.
Συνθήκες πολιτικής εναλλακτικής λύσης μέσα από τους λαϊκούς αγώνες
--Θεωρείτε πιθανή μία ελληνική χρεοκοπία και τελικά ποια θα ήταν η διαφορά από τη σημερινή κατάσταση; Παρά την τρομοκρατία και τα εκβιαστικά διλήμματα του χαρακτήρα «μέτρα ή χάος», πιστεύετε ότι διαμορφώνονται συνθήκες για κοινωνική έκρηξη και πού θα μπορούσε να οδηγήσει αυτή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όσο δεν ενισχύεται η λαϊκή αντίδραση, οι ξένοι και ντόπιοι πλουτοκράτες θα γίνονται πιο επιθετικοί, πιο αδίστακτοι. Όσο δυναμώνει το απεργιακό κίνημα, οι λαϊκές διαδηλώσεις, οι εργαζόμενοι όλο και κάτι θα κερδίσουν. Μπορούν να ανακόψουν κάποιες από τις πιο αιχμηρές πτυχές της επίθεσης.
Αν αγωνιστούμε, σίγουρα κάτι θα πετύχουμε, αν όχι τώρα, αργότερα. Αν δεν αγωνιστούμε, δεν θα πετύχουμε ποτέ τίποτα. Θα μας περιμένει η εξαθλίωση και, το χειρότερο, η ηθική κατάπτωση. Με αυτό τον αγώνα θα κερδίσουμε πρώτα απ' όλα την αξιοπρέπεια και την ανθρωπιά μας. Και στην κατοχή κάποιοι πίστευαν ότι είναι αδύνατη και μάταιη η αντίσταση. Αποδείχθηκε ότι δεν είχαν δίκιο.
Οι λαϊκοί αγώνες μπορεί να διαμορφώσουν τις συνθήκες για τη δημιουργία της πολιτικής εναλλακτικής λύσης. Αυτή δεν πρέπει να αναζητηθεί αλλού παρά στη δημιουργία ενός λαϊκού πατριωτικού μετώπου. Μόνο ένα τέτοιο λαϊκό, πατριωτικό μέτωπο, που στο κοινωνικό του περιεχόμενο θα είναι αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό και δημοκρατικό, μπορεί να κατακτήσει την εθνική ανεξαρτησία και, ταυτόχρονα, να ανοίξει δρόμους για γενικότερες, επαναστατικές αλλαγές, να διεκδικήσει και να επιβάλλει την άμεση λήψη μέτρων ανύψωσης του βιοτικού επιπέδου και των δικαιωμάτων του λαού, τη μονομερή διαγραφή του χρέους, την έξοδο από την ευρωζώνη, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, την εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας με παράλληλη εγκαθίδρυση μορφών αποφασιστικού εργατικού και λαϊκού ελέγχου. Απαιτείται τελικά η απαλλαγή του λαού από το σημερινό σύστημα κρατικής εξουσίας και η αντικατάστασή του από μια νέα, γνήσια λαϊκή, βαθιά δημοκρατική, επαναστατική πολιτική κυριαρχία: εκείνη της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.
-- Πιστεύετε ότι η κρίση είναι ελληνική υπόθεση ή θα υπάρξει διάχυση και ένα είδος ντόμινο, τόσο όσον αφορά τις οικονομίες όσο και την άλωση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, ελευθεριών και κεκτημένων και για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η καπιταλιστική κρίση είναι παγκόσμια. Στις ασθενέστερες χώρες εκδηλώνεται με μεγαλύτερη οξύτητα. Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει διάχυση όπως και ότι η επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων θα επεκταθεί παντού. Στις μεγάλες, ιμπεριαλιστικές δυνάμεις η επίθεση αυτή αναπτύσσεται με χαμηλότερους ρυθμούς. Οι άρχουσες τάξεις έχουν τη δυνατότητα αυτή καθώς απομυζούν τους λαούς δεκάδων άλλων χωρών μέσου και χαμηλού επιπέδου ανάπτυξης. Μέρος των υπερκερδών διοχετεύεται για να διαφυλάσσουν ακόμη την κοινωνική συναίνεση. Η τάση όμως για αφαίρεση των κατακτήσεων είναι κοινή. Ένας τρόπος υπάρχει για να αλλάξουν τα πράγματα: να μιλήσουν οι λαοί.
Ο Δημήτρης Καλτσώνης (www.kaltsonis.blogspot.com) γεννήθηκε το 1967 και είναι επικ. καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας και στο μεταπτυχιακό του Γενικού Τμήματος Δικαίου του ίδιου πανεπιστημίου. Διευθύνει το Σεμινάριο Κράτος και δίκαιο στον 21ο αιώνα (www.kratoskaidikaio.blogspot.com)
Έχει δημοσιεύει διάφορα άρθρα και τις ακόλουθες μονογραφίες:
1. Το δίλημμα της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας - Κράτος και δίκαιο στη Βενεζουέλα του Ούγκο Τσάβες, Ξιφαράς, 2010
2. Ελληνική Συνταγματική Ιστορία, τ. Ι, 1821-1940, Ξιφαράς, 2009.
3. Ελληνική Συνταγματική Ιστορία, τ. ΙΙ, 1941-2001, Ξιφαράς, 2010.
4. Δίκαιο – κοινωνία - τάξεις, Σύγχρονη Εποχή, 2005
5. Το δικαστήριο από την πρωτόγονη κοινωνία στην αταξική, Σύγχρονη Εποχή, 2002
6. Κράτος και ανενέργεια του νόμου, Αντ. Σάκκουλας, 1998
7. Τo Σύvταγμα στη λεvιvιστική σκέψη, Σύγχρovη Επoχή, 1997
ΠΗΓΗ: cyprusnews.eu (18/3/2012)
Tο τρίτο μέρος της έρευνας της δημοσιογραφικής ομάδας του CyprusNews.eu για την κρίση στην Ελλάδα, όπου φιλοξενείται συνέντευξη του επίκουρου καθηγητή του Παντείου, Δημήτρη Καλτσώνη
Την ανάγκη οι λαοί να αγωνιστούν προκειμένου να σταθούν απέναντι στη διάχυση της κρίσης και την επεκτεινόμενη επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων,
υπογραμμίζει ο Δημήτρης Καλτσώνης, επίκουρος καθηγητής Θεωρίας Κράτους και Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Σε συνέντευξη του στο CyprusNews.eu αναφορικά με την ελληνική κρίση και τις συνθήκες που διαμορφώνονται μέσα από αυτή επισημαίνει ότι στην Ελλάδα υπάρχει εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας η οποία είναι προϊόν της βούλησης της κυρίαρχης τάξης και των πολιτικών της εκφραστών, ενώ τονίζει ότι η Ελλάδα ζει κατάσταση συνταγματικής εκτροπής. Πάντα πρόθυμη η αστική τάξη να εκχωρήσει εθνική κυριαρχία
-- Σε άρθρο σας με θέμα «ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ: η επικαιρότητα της λενινιστικής προσέγγισης», σημειώνετε χαρακτηριστικά: «ο Μαρξ στο Κεφάλαιο είχε ήδη επισημάνει τη μεταφορά υπερκερδών και υπεραξίας από τις λιγότερο αναπτυγμένες οικονομίες στις περισσότερο ισχυρές. Στην περίοδο της κρατικομονοπωλιακής βαθμίδας του καπιταλισμού παρατηρείται πιο έντονα το φαινόμενο αυτό. Έτσι ο Λένιν υποστήριξε ότι η ιμπεριαλιστική περίοδος του καπιταλισμού χαρακτηρίζεται ακριβώς από την «εκμετάλλευση ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού μικρών ή αδύνατων εθνών από μια μικρή χούφτα πλουσιότατα ή ισχυρότατα έθνη», και συγκεκριμένα από λίγες «εθνικοκρατικές ομάδες των χρηματιστών», από «μια χούφτα κράτη - τοκογλύφους». Σημείωνε επίσης ότι «ιμπεριαλισμός σημαίνει ότι το κεφάλαιο ξεπέρασε τα πλαίσια των εθνικών κρατών, σημαίνει επέκταση και επιδείνωση της εθνικής καταπίεσης πάνω σε νέα ιστορική βάση»». Αυτό έχει βάση στη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα; Θεωρείτε ότι στην περίπτωση της Ελλάδας έχουμε απώλεια ή εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας και ένα είδος «οικονομικής κατοχής»;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Νομίζω πως οι οδυνηρές για τον ελληνικό λαό εξελίξεις επιβεβαιώνουν στο ακέραιο τη λενινιστική ανάλυση. Είναι παραπάνω από προφανές ότι η ΕΕ και το ευρώ ενέτειναν την ανισομετρία στην ανάπτυξη, μεγάλωσαν το χάσμα ανάμεσα στις περισσότερο και στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Ο οικονομικός δρόμος που ακολούθησε και ακολουθεί η χώρα μας, πέρα από το βαθιά κοινωνικά άδικο χαρακτήρα του, συρρικνώνει τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας και ιδίως τη βιομηχανική και τεχνολογική της βάση, δημιουργεί νέα δεσμά εξάρτησης και καθυπόταξης της Ελλάδας, αυξάνει την απόσταση που τη χωρίζει από τις αναπτυγμένες χώρες.
Η άρχουσα τάξη της Ελλάδας, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις οικονομικές και πολιτικές επιδιώξεις της και να σταθεροποιήσει το καθεστώς της, ήταν πάντοτε πρόθυμη να εκχωρήσει εθνική κυριαρχία. Η παραχώρηση κυριαρχίας έλαβε και συνταγματική μορφή. Την εθνική κυριαρχία δεν την απεμπολεί ο ελληνικός λαός ούτε χάνεται από μόνη της. Είναι επιλογή της κυρίαρχης τάξης.
Για να μην ανατρέξω στο απώτερο ιστορικό παρελθόν και στο Ψήφισμα της υποτέλειας του 1825, θα θυμίσω μόνο τα εξής: α. Το άρθρο 112 του Συντάγματος του 1952 και το σχετικό ν.δ. 2687/1953 που στήριξαν από κοινού οι παρατάξεις του Κέντρου και της Δεξιάς. Το άρθρο αυτό παραχωρούσε συνταγματική προστασία στην ασυδοσία του ξένου κεφαλαίου, και, όχι τυχαία, στο ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο. Το άρθρο αυτό παρέμεινε αυτούσιο στα «Συντάγματα» της χούντας. Στη Α’ Συνταγματική Πράξη του 1974 με την οποία αποκαταστάθηκε η δημοκρατία, σε ένα από τα δεκαπέντε άρθρα της περιλαμβανόταν αυτούσιο το άρθρο αυτό! Στη συνέχεια το άρθρο περιελήφθη στο Σύνταγμα του 1975.
Το σχέδιο συνταγματικής αναθεώρησης του 1963 προέβλεπε διατάξεις για την ενσωμάτωση της Ελλάδας στην ΕΟΚ ενώ το άρθρο 28 του Συντάγματος του 1975 αποτέλεσε τη βάση της παραχώρησης εθνικής κυριαρχίας. Αποτελεί τη συνταγματική έκφραση της υποδεέστερης θέσης της χώρας μας στο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Η υιοθέτηση του άρθρου 28 του Συντάγματος είχε προκαλέσει σφοδρές κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις. Σύσσωμη η αντιπολίτευση αντιτάχθηκε σε αυτό. Ήταν τέτοια η εμμονή των κυρίαρχων οικονομικά και πολιτικά δυνάμεων στην επιλογή αυτή που δεν αποδέχτηκαν καμιά από τις προτάσεις της τότε αντιπολίτευσης που κατατέθηκαν κατά τη συζήτηση αναθεώρησης του Συντάγματος. Δεν έγινε δεκτή ούτε τροπολογία που πρότεινε αυξημένη πλειοψηφία 2/3 του όλου αριθμού των βουλευτών προκειμένου να αποφασίζει η Βουλή περιορισμούς στην εθνική κυριαρχία.
Στη συνέχεια, όπως είναι γνωστό, τα παραπάνω χαρακτηριστικά του άρθρου 28 ενισχύθηκαν. Σε συνθήκες δικομματικής συναίνεσης, κατά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 προστέθηκε στο άρθρο αυτό η ερμηνευτική δήλωση που διευκρινίζει ότι «το άρθρο 28 αποτελεί θεμέλιο για τη συμμετοχή της Χώρας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» και, παράλληλα, με το άρθρο 80 κατοχυρώθηκε η συμμετοχή στην ΟΝΕ. Σαν συνέπεια, η μεγάλη πλειοψηφία των νόμων που ψηφίζονται από τη Βουλή και των προεδρικών διαταγμάτων αποτελούν μεταφορά στην ελληνική πραγματικότητα ειλημμένων αποφάσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Χαρακτηριστική υπήρξε η τύχη του άρθρου 14 παρ. 9 του Συντάγματος του 1975/1986/2001. Η διάταξη αυτή επιχειρούσε να θέσει κάποιους ελάχιστους και όχι ιδιαίτερα αποτελεσματικούς περιορισμούς στη δυνατότητα των ισχυρών ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης να αναλαμβάνουν έργα του δημοσίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατάργησε ουσιαστικά με την παρέμβασή της το σχετικό άρθρο του Συντάγματος.
Με την οικονομική κρίση η εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας έγινε περισσότερο εμφανής και, από την άλλη, πιο έντονη. Η επιβολή δημοσιονομικής εποπτείας βάσει των άρθρων 126 παρ. 9 και 136 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όσα ακολούθησαν και διαδραματίζονται στις μέρες μας σημαίνουν την επιβολή ολοένα και στενότερου οικονομικού ελέγχου και επιτήρησης στη χώρα μας. Όλες οι σημαντικές πολιτικές αποφάσεις γύρω από την οικονομική πολιτική, και όχι μόνο, υπαγορεύθηκαν και υπαγορεύονται από τα επιτελεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι υπαγορεύσεις ενδέχεται να οδηγήσουν ακόμη και σε συνταγματική αναθεώρηση προκειμένου να ικανοποιούνται προνομιακά οι δανειστές.
Τα Μνημόνια, οι εφαρμοστικοί των Μνημονίων νόμοι, οι δανειακές συμβάσεις που υπέγραψε η κυβέρνηση και που παραχωρούν κυριαρχικά δικαιώματα, πέρα και από τις όποιες προβλέψεις του άρθρου 28 του Συντάγματος, το σύνολο των νομοθετικών αντιλαϊκών επιλογών που εκπορεύονται από αυτά, το λεγόμενο Σύμφωνο Σταθερότητας, οι τροποποιήσεις του κρατικού προϋπολογισμού με βάση τις απαιτήσεις των δανειστών, οι νόμοι με τους οποίους περικόπηκαν δραστικά οι αποδοχές των εργαζομένων δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η κατ’ ουσία κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και η λοιπή σχετική νομοθεσία καθώς επίσης οι μηχανισμοί καθημερινής επιτήρησης και παρακολούθησης της νομοθετικής πολιτικής όσο και της εφαρμογής των νόμων από τους μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όλα αυτά αποτελούν τις καθημερινές απτές πλευρές της παραχώρησης εθνικής κυριαρχίας. Ακόμη και το υπάρχον Σύνταγμα έχει τσαλαπατηθεί με τους χειρισμούς της κυβέρνησης και των δανειστών.
Είναι εύγλωττη η πρόσφατη δήλωση του κ. Σόιμπλε: οι Έλληνες μπορούν να διεξάγουν όποτε θέλουν τις εκλογές αλλά οφείλουν να τηρήσουν τα συμφωνηθέντα. Αλλοίμονο! Μας κάνουν τη χάρη να διεξάγουμε εκλογές! Αρκεί βέβαια να μην ψηφίσουμε διαφορετικά από ό,τι αυτοί επιθυμούν και να μην αμφισβητήσουμε τα Μνημόνια! Στο ίδιο μήκος κύματος και η κ. Μέρκελ φυσικά. Θέλουν, λέει, να προκύψει «ασφαλής πλειοψηφία» στις εκλογές. Ασφαλής για ποιόν; Για τον ελληνικό λαό; Όχι βέβαια! Ασφαλής για τις πολυεθνικές, πρώτιστα της Γερμανίας, και εν γένει για το μεγάλο κεφάλαιο. Και δηλαδή, αν ο ελληνικός λαός ψηφίσει διαφορετικά τι θα γίνει; Μήπως θα ενεργοποιήσουν το άρθρο 222 της Συνθήκης της Λισαβόνας με την ψευδεπίγραφη “ρήτρα αλληλεγγύης”;
Αυτό που επιθυμώ να υπογραμμίσω για μια ακόμη φορά είναι ότι η εκχώρηση αυτή της κυριαρχίας είναι προϊόν της βούλησης της κυρίαρχης τάξης και των πολιτικών της εκφραστών. Ο ελληνικός λαός έχει να αντιμετωπίσει από κοινού το ξένο και εγχώριο μεγάλο κεφάλαιο.
Συρρίκνωση δημοκρατικών κατακτήσεων
--Την οικονομία ακολουθεί κρίση δικαιωμάτων, ελευθεριών και απώλεια κεκτημένων σε όλους τους τομείς και η ενίσχυση της καταστολής αυτό πώς εξηγείται στο πλαίσιο του καπιταλιστικού συστήματος; Θεωρείτε ότι τα εκτεταμένα επεισόδια σε μεγάλα συλλαλητήρια εντάσσονται σε μία προσπάθεια να φοβηθεί ο κόσμος; Είναι αυτό που κάποιοι ισχυρίζονται έκφραση οργής; Ή τελικά δίνουν έναυσμα για μεγαλύτερη καταστολή, που τελικά στοχοποιεί τους ειρηνικούς διαδηλωτές και όχι τους «κουκουλοφόρους»;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σε όλες τις περιόδους οικονομικής κρίσης, γινόμαστε μάρτυρες των ίδιων περίπου τάσεων εξέλιξης στο πολιτικό και νομικό εποικοδόμημα. Η άρχουσα τάξη επιχειρεί να υπερβεί την κρίση σε βάρος του λαού, συρρικνώνοντας αφόρητα το βιοτικό του επίπεδο, προβαίνοντας σε μια βίαιη αναδιανομή πλούτου σε όφελος των λίγων. Αυτό δεν μπορεί παρά να γεννά αντιδράσεις και αντιστάσεις. Ανεξάρτητα από το βάθος, την έκταση και την προοπτική αυτών των αντιστάσεων, δεν παύουν να δυσκολεύουν την κυρίαρχη τάξη, να θέτουν εμπόδια, να αποτελούν μικρότερο ή μεγαλύτερο κίνδυνο για την πολιτική της, ενίοτε και για το ίδιο το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα. Για το λόγο αυτό, σε περιόδους κρίσης οι δημοκρατικές κατακτήσεις συρρικνώνονται, πολλές φορές ραγδαία, η αστική δημοκρατία αφυδατώνεται περαιτέρω, κυριαρχεί η «σιδερένια γροθιά» της, σε διάφορες παραλλαγές. Κάποιες φορές, όταν τα άλλα μέσα δεν επαρκούν, παρατηρείται ακόμη και η κατάλυση της δημοκρατίας και της όποιας συνταγματικής νομιμότητας.
Η πορεία συρρίκνωσης των δημοκρατικών ελευθεριών είχε μεθοδικά προετοιμαστεί τα προηγούμενα χρόνια: από την αντιτρομοκρατική νομοθεσία και τη Συνθήκη Σένγκεν, μέχρι την Europol, τη γενίκευση της ηλεκτρονικής παρακολούθησης, τις ιπτάμενες φυλακές της CIA στις οποίες έδωσε τη συνδρομή της η ΕΕ, τις πολιτικές αποφάσεις της ενάντια στον λεγόμενο “εξτρεμισμό” και τα αντικομμουνιστικά μνημόνια της Ευρωβουλής και του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Τα εκτεταμένα επεισόδια και οι καταστροφές στο περιθώριο των διαδηλώσεων αξιοποιούνται μεθοδικά από τις κυβερνήσεις και τις δυνάμεις καταστολής προκειμένου να χτυπηθούν οι διαδηλώσεις, να τρομοκρατηθεί γενικότερα ο λαός, να συκοφαντηθούν οι αγώνες του. Δεν αποκλείεται η οργή ανώριμων πολιτικά ανθρώπων να βρίσκει διέξοδο σε τέτοιες ενέργειες. Μια τέτοια στάση είναι βαθιά λαθεμένη, επιζήμια για το λαϊκό κίνημα και καταδικαστέα. Ωστόσο, η μεθοδικότητα τέτοιων καταστροφών και βανδαλισμών κάποιες φορές φέρνει στο νου οργανωμένη παρέμβαση παρακρατικών μηχανισμών. Υπάρχει εξάλλου πληθώρα φωτογραφικών ντοκουμέντων. Μην ξεχνάμε το αμερικανικό “εγχειρίδιο εκστρατείας για τις μυστικές υπηρεσίες που διεξάγουν επιχειρήσεις αποσταθεροποίησης”. Προέβλεπε τη δράση προβοκατόρων για την εξαπόλυση βίαιων εκδηλώσεων ώστε να δοθεί το πρόσχημα της καταστολής. Ανάλογου περιεχομένου ήταν οι σχετικές αποκαλυπτικές δηλώσεις του πρώην προέδρου της Ιταλικής δημοκρατίας κ. Κοσίγκα ο οποίος μίλησε το 2008 ανοιχτά για τη δράση μηχανισμών που καταστρέφουν και λεηλατούν στο περιθώριο των διαδηλώσεων για να δώσουν την ευκαιρία στις αστυνομικές δυνάμεις να παρέμβουν.
Ο φασισμός στην υπηρεσία του μεγάλου κεφαλαίου
-- Η κρίση μπορεί να στρέψει στο φασισμό; Με δεδομένες τις επιθέσεις που είδαμε εναντίον μεταναστών στον Άγιο Παντελεήμονα και αλλού, μία ξενοφοβία σε τροχιά ανόδου, καθώς και την ενίσχυση ακραίων τάσεων όπως η Χρυσή Αυγή, μπορούμε να δούμε μία ισχυρή αναβίωση της άκρας δεξιάς και με τι συνέπειες; Πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί και αν η Αριστερά στην Ελλάδα μπορεί να το αποτρέψει. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι γνωστό, από την ιστορική εμπειρία, ότι στις περιόδους κρίσης η άρχουσα τάξη ενισχύει πολύπλευρα τους παρακρατικούς μηχανισμούς, τις κάθε λογής φασιστικές οργανώσεις. Παράλληλα, τμήματα του λαού μπορούν να γίνονται πιο ευάλωτα στη φασιστική προπαγάνδα. Αντί να καταλογίζουν ευθύνες στο μεγάλο κεφάλαιο για τη φτώχεια, καταλογίζουν στους πιο αδύναμους και κατατρεγμένους. Αυτό είναι το ψυχολογικό προφίλ της φαιάς προπαγάνδας. Οι οργανώσεις αυτές χρησιμοποιούνται, παράλληλα και μαζί με τους μηχανισμούς καταστολής, για το δραστικό περιορισμό των δημοκρατικών ελευθεριών. Η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων μπορεί να γίνει μόνο αν με συνέπεια καταδεικνύεται ο ταξικός χαρακτήρας των φασιστικών οργανώσεων: είναι υπηρέτες και ραβδούχοι του μεγάλου κεφαλαίου.
Άλλωστε και ο Χίτλερ, για να ξεγελάσει το γερμανικό λαό, χρησιμοποιούσε αρχικά και αντικεφαλαιοκρατική ρητορεία ανακατεμένη με τα ρατσιστικά του κηρύγματα. Τη ίδια στιγμή οι ναζί χρηματοδοτούνταν αδρά από τους ισχυρούς κεφαλαιοκράτες. Μην ξεχνάμε ότι ο Χίτλερ εξόντωσε, πριν από όλους, τους δικούς του συνεργάτες στο κόμμα που πίστεψαν με τον τρόπο τους τα όποια αντικεφαλαιοκρατικά του συνθήματα. Στην Ελλάδα εξάλλου, ο εθνικισμός αυτός των οργανώσεων δεν μπορεί να κρύψει την υποτέλειά τους έναντι του ξένου ιμπεριαλιστικού παράγοντα: γερμανικού, βρετανικού αμερικανικού. Αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο ιστορικό δεδομένο.
Συνταγματική εκτροπή
-- Στην Ελλάδα με το δεύτερο μνημόνιο εγκρίθηκαν μία σειρά εφαρμοστικών νόμων, που καταργούν εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, με συνοπτικές διαδικασίες. Ενέργειες οι οποίες έγιναν από μία κυβέρνηση η οποία δεν είναι εκλεγμένη άμεσα από το λαό. Υπάρχει συνταγματική εκτροπή, τόσο στα νομοθετήματα όσο και στον τρόπο ανάδειξης της συγκεκριμένης κυβέρνησης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Και βέβαια υπάρχει εκτροπή. Ο σχηματισμός της κυβέρνησης Παπαδήμου εγείρει σοβαρά ερωτηματικά αν είναι σύμφωνος με τις συνταγματικές διατάξεις. Το ίδιο και το πλήθος των νομοθετημάτων που ψηφίστηκαν, η διαδικασία και με την οποία ψηφίστηκαν. Στην πραγματικότητα ζούμε σε συνθήκες συνταγματικής εκτροπής. Προκειμένου να πραγματοποιηθεί αυτή η βίαιη επίθεση στο βιοτικό επίπεδο του λαού, παραβιάζεται συστηματικά ακόμη και το ισχύον, συντηρητικό Σύνταγμα.
-- Αναπτύσσεται πλέον μία συζήτηση για το τέλος της μεταπολιτευτικής περιόδου και για την ανάγκη ενός νέου Συντάγματος που θα «απαντά στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής». Πιστεύετε ότι θα γίνει και προς ποια κατεύθυνση και στόχο θα είναι αυτή η αναθεώρηση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχει πράγματι ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση. Ανεξάρτητα από τις αποχρώσεις, η μελλοντική αναθεώρηση του Συντάγματος, εφόσον δεν έχουν αλλάξει οι συσχετισμοί δύναμης σε όφελος του λαού, θα οδηγήσει σε ένα ακόμη πιο αντιδραστικό Σύνταγμα. Το πρόσχημα θα είναι βέβαια η εξυγίανση του πολιτικού συστήματος. Κάτω από αυτή την ομπρέλα προβάλλονται ήδη οι πιο αντιδραστικές απόψεις. Όλες συγκλίνουν στην ακόμη μεγαλύτερη παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας, στην ενίσχυση της εκτελεστικής εξουσίας, στον περιορισμό των ελευθεριών, στην αποδυνάμωση των όποιων, περιορισμένων μέχρι σήμερα δυνατοτήτων είχε ο λαός να ελέγχει τους βουλευτές και το πολιτικό σύστημα.
Απαιτούνται αλλαγές στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Έχω αναπτύξει διεξοδικά μια σειρά προτάσεις στον πρόλογο του βιβλίου μου Η συνταγματική αναθεώρηση του 1975, (εκδ. Ξιφαράς 2011, προσβάσιμος και στο www.kaltsonis.blogspot.com). Υποστηρίζω ότι ο λαός έχει ανάγκη μιας δέσμης ριζοσπαστικών, επαναστατικών μέτρων που θα βαθύνουν τη δημοκρατία ως εκεί που θα τον βοηθούν να κατακτήσει την πολιτική κυριαρχία.
Επειδή θα με ρωτήσετε, σας προλαβαίνω: τέτοιοι θεσμοί δεν είναι άγνωστοι. Ας αξιοποιήσουμε την εμπειρία, στις σύγχρονες συνθήκες, των λαογέννητων θεσμών που αναπτύχθηκαν κατά την εθνική αντίσταση ενάντια στη γερμανική κατοχή. Οι λαϊκές συνελεύσεις, η λαϊκή αυτοδιοίκηση και δικαιοσύνη, η αιρετότητα και ανακλητότητα κάθε δημόσιου λειτουργού, ο απόλυτος λαϊκός έλεγχος από τα κάτω είναι μερικοί από αυτούς.
Συνθήκες πολιτικής εναλλακτικής λύσης μέσα από τους λαϊκούς αγώνες
--Θεωρείτε πιθανή μία ελληνική χρεοκοπία και τελικά ποια θα ήταν η διαφορά από τη σημερινή κατάσταση; Παρά την τρομοκρατία και τα εκβιαστικά διλήμματα του χαρακτήρα «μέτρα ή χάος», πιστεύετε ότι διαμορφώνονται συνθήκες για κοινωνική έκρηξη και πού θα μπορούσε να οδηγήσει αυτή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όσο δεν ενισχύεται η λαϊκή αντίδραση, οι ξένοι και ντόπιοι πλουτοκράτες θα γίνονται πιο επιθετικοί, πιο αδίστακτοι. Όσο δυναμώνει το απεργιακό κίνημα, οι λαϊκές διαδηλώσεις, οι εργαζόμενοι όλο και κάτι θα κερδίσουν. Μπορούν να ανακόψουν κάποιες από τις πιο αιχμηρές πτυχές της επίθεσης.
Αν αγωνιστούμε, σίγουρα κάτι θα πετύχουμε, αν όχι τώρα, αργότερα. Αν δεν αγωνιστούμε, δεν θα πετύχουμε ποτέ τίποτα. Θα μας περιμένει η εξαθλίωση και, το χειρότερο, η ηθική κατάπτωση. Με αυτό τον αγώνα θα κερδίσουμε πρώτα απ' όλα την αξιοπρέπεια και την ανθρωπιά μας. Και στην κατοχή κάποιοι πίστευαν ότι είναι αδύνατη και μάταιη η αντίσταση. Αποδείχθηκε ότι δεν είχαν δίκιο.
Οι λαϊκοί αγώνες μπορεί να διαμορφώσουν τις συνθήκες για τη δημιουργία της πολιτικής εναλλακτικής λύσης. Αυτή δεν πρέπει να αναζητηθεί αλλού παρά στη δημιουργία ενός λαϊκού πατριωτικού μετώπου. Μόνο ένα τέτοιο λαϊκό, πατριωτικό μέτωπο, που στο κοινωνικό του περιεχόμενο θα είναι αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό και δημοκρατικό, μπορεί να κατακτήσει την εθνική ανεξαρτησία και, ταυτόχρονα, να ανοίξει δρόμους για γενικότερες, επαναστατικές αλλαγές, να διεκδικήσει και να επιβάλλει την άμεση λήψη μέτρων ανύψωσης του βιοτικού επιπέδου και των δικαιωμάτων του λαού, τη μονομερή διαγραφή του χρέους, την έξοδο από την ευρωζώνη, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, την εθνικοποίηση των στρατηγικών τομέων της οικονομίας με παράλληλη εγκαθίδρυση μορφών αποφασιστικού εργατικού και λαϊκού ελέγχου. Απαιτείται τελικά η απαλλαγή του λαού από το σημερινό σύστημα κρατικής εξουσίας και η αντικατάστασή του από μια νέα, γνήσια λαϊκή, βαθιά δημοκρατική, επαναστατική πολιτική κυριαρχία: εκείνη της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων.
-- Πιστεύετε ότι η κρίση είναι ελληνική υπόθεση ή θα υπάρξει διάχυση και ένα είδος ντόμινο, τόσο όσον αφορά τις οικονομίες όσο και την άλωση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, ελευθεριών και κεκτημένων και για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η καπιταλιστική κρίση είναι παγκόσμια. Στις ασθενέστερες χώρες εκδηλώνεται με μεγαλύτερη οξύτητα. Είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει διάχυση όπως και ότι η επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων θα επεκταθεί παντού. Στις μεγάλες, ιμπεριαλιστικές δυνάμεις η επίθεση αυτή αναπτύσσεται με χαμηλότερους ρυθμούς. Οι άρχουσες τάξεις έχουν τη δυνατότητα αυτή καθώς απομυζούν τους λαούς δεκάδων άλλων χωρών μέσου και χαμηλού επιπέδου ανάπτυξης. Μέρος των υπερκερδών διοχετεύεται για να διαφυλάσσουν ακόμη την κοινωνική συναίνεση. Η τάση όμως για αφαίρεση των κατακτήσεων είναι κοινή. Ένας τρόπος υπάρχει για να αλλάξουν τα πράγματα: να μιλήσουν οι λαοί.
Ο Δημήτρης Καλτσώνης (www.kaltsonis.blogspot.com) γεννήθηκε το 1967 και είναι επικ. καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας και στο μεταπτυχιακό του Γενικού Τμήματος Δικαίου του ίδιου πανεπιστημίου. Διευθύνει το Σεμινάριο Κράτος και δίκαιο στον 21ο αιώνα (www.kratoskaidikaio.blogspot.com)
Έχει δημοσιεύει διάφορα άρθρα και τις ακόλουθες μονογραφίες:
1. Το δίλημμα της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας - Κράτος και δίκαιο στη Βενεζουέλα του Ούγκο Τσάβες, Ξιφαράς, 2010
2. Ελληνική Συνταγματική Ιστορία, τ. Ι, 1821-1940, Ξιφαράς, 2009.
3. Ελληνική Συνταγματική Ιστορία, τ. ΙΙ, 1941-2001, Ξιφαράς, 2010.
4. Δίκαιο – κοινωνία - τάξεις, Σύγχρονη Εποχή, 2005
5. Το δικαστήριο από την πρωτόγονη κοινωνία στην αταξική, Σύγχρονη Εποχή, 2002
6. Κράτος και ανενέργεια του νόμου, Αντ. Σάκκουλας, 1998
7. Τo Σύvταγμα στη λεvιvιστική σκέψη, Σύγχρovη Επoχή, 1997
ΠΗΓΗ: cyprusnews.eu (18/3/2012)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου